ÇORUM-KARGI
CELTiK TARIMI
ÇELTİK TARIMI
"16. Yüzyılda Tosya kazası da dahil olmak üzere Çankırı Sancağı !nda çeltik ziraati sadece Kargı da yapılmaktadır.Toplam üretimin miktarı hakkında kesin bilgiye sahip değiliz . Yalnız defterlerde kaydedildiğine göre , gerek 1521 yılında gerekse 1579 yılında padişah hassı için ekilen çeltik tohumu 350 müd.yani 179.592 kg dır.. Bu dönemde çeltik bire kaç vermektedir ve istihsal yekünü nedir bilemiyoruz. 1521 yılında Afşar ,Beydili ,Çeharşembe ve Runkuş köylerinde 130 çeltik hanesi tarafından yapılan çeltik ziraatı 1579 yılında yukarıdaki köylere ilave olarak Çevlik ve Kurdgazi adlı köylerinde iştirakiyle 6 köyde 392 çeltik hanesi tarafından yapılır hale gelmiştir. Çeltik hanesi sayısındaki artışa nazaran ekilen çeltik tohumu 350 müdde kalmıştır.
Padişah hassı haricinde Kargı merkezinde ve Runkuş köyünde ekilen çeltikten alınan öşr yeni vergi miktarı 6514 akçadır . Alman öşr miktarı 1/8 olduğuna göre yetiştirilen çeltiğin akça olarak değeri 52.112 akçadır . Ancak bu kaç kg 'a tekabül ettiği bilinmemektedir."
(Prof.Dr.Ahmet KANKAL'm "16.Yüzyılda İdarijktisadi ve Sosyal Açıdan Kargı Kazası"adlı Basılmamış doktora tezinden alınmıştır.)
Günümüzde 1 dönüme 13 kg tohum ekildiği hesap edilirse o dönemde tahmini olarak 13-14bin dönüm arazide çeltik ekimi yapıldığı tahmin edilmektedir.
Çeltik üretimi genellikle ülkemiz iç tüketimine yönelik olarak yapılmakta, çiftçilerimizin büyük bir çoğunluğunun geçim kaynağını oluşturmaktadır.
Üretimi yapılan çeltik çeşitlerimiz; kargı, ribe, osmancık 97, arco ve lorcka dır.
2002 yılı çeltik ekim alanımız 20 000 dekar olup 15 000 ton çeltik elde edilmiştir.
İlçemizde çeltik ekimi, Kızılırmak Vadisi ve Devrez çayı boyunca yer alan sulanabilir arazi üzerinde yapılmaktadır. İlçemizde ;Kargı Ovası, İslice, Hacıhamza, Avşar, Çeltiközü, Beygircioğlu, İnceçay, Yeşilköy, Halılar, Çakırlar, Karaboya, Eğzen (Demirören), Karapürçek, Maksutlu, Tekkeşin(Gökçedoğan), Köprübaşı, Bağözü-Çaykışla, Saraycık, Karacaoğlan, Sinanözü ve Akkaya ovalarında çeltik üretimi yapılmaktadır.
Karaboya, Çaykışla, Köprübaşı,Halılar,Yeşilköy ve Dereköy Ovalarının bir kısmında çeltik üretimi , sulama motorları ile sulanarak yapılmaktadır.
1952 yılından önce ilçemiz Kastamonu ili Tosya ilçesine bağlı bir nahiye idi. 1952 yılına kadar Tosyalı ve Kargılı tüccarlar,Kargı da üretilen pirinci Tosya pirinci olarak tanıttılar. 1952 yılında Kargı ilçe olup Çorum'a bağlandıktan sonra da pirincimiz ,Tosya Pirinci adı tanınmış olduğu ve kolay müşteri bulunduğundan, ismi değiştirilmeden Tosya pirinci olarak pazarlanmaya devam edilmiştir. Gerçekte Tosya da Pirinç üretim sahası Kargı'nın 1/4 oranındadır. Esas üretim alanı Kargı 'da bulunmaktadır.
2002 yılında Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilerek , tescil aşamasına getirilen çeltik çeşitlerinden bir tanesine, Sıcak İklim Tahılları Tescil Komitesince" Kargı" adı verilerek ilçemizin adı çeltik çeşit ismi olarak tescillemiştir.
İlçemizin adını taşıyan Kargı Çeltiği, Baldo ve Balilla çeltiklerinin melezlenmesinden elde edilmiş bir çeşittir. Daneleri sarı renkte ve uzun olup dane uçlarında kılçık bulunmaktadır. İlçe Tarım Müdürlüğümüzce Kargı Çeltiği olarak henüz isimlendirilip,tescil edilmeden yıllardır yapılan çeltik çeşit denemelerinde de yöremize uygunluğu test edilmiş ve uygun olduğu tespit edilmiştir.
Kargı Çeltiğinin pirinci camsı yapıda olup, kırıksız pirinç randımanı %60-%65 civarındadır. Bitki boyu 101 cm. olan Kargı çeltiği yatmaya orta derecede dayanıklı olup 130-135 günde olgunlaşmakta ve dekara 750-850 kg. arasında çeltik vermektedir.
Uzun taneli çeltikler arasında sayılan Kargı Çeltiğinden elde edilen pirincin su çekme oranı yüksek olup yapılan pilav, hoş bir damak tadı bırakmakta, taneler birbirine yapışmadığından tüketicilerce tercih edilmektedir.